راهنمای جامع ماکت‌های معماری (بخش هفتم : نگهداری از ماکت‌های معماری)

راهنمای جامع ماکت‌های معماری (بخش هفتم : نگهداری از ماکت‌های معماری)

7.1: مقدمه

ماکت‌های معماری باگذشت زمان به دلایل مختلفی آسیب‌پذیر می‌شوند. شرایط محیطی نمایشگاه‌ها، پوسیدگی طبیعی که باگذشت زمان رخ می‌دهد و شرایط حمل‌ونقل ماکت عوامل اصلی آسیب‌پذیری ماکت هستند. مطلع بودن از روش‌های نگهداری ماکت‌های معماری مثل نحوه حمل‌ونقل، نمایش و انبار ماکت‌ها می‌تواند چندین سال به عمر آن‌ها اضافه کند.

نگهداری مناسب از ماکت در حصول اطمینان از اینکه ماکت برای بازدید مخاطبین در آینده سالم باقی می ماند اهمیت ویژه ای دارد

برای مشاوره و ثبت سفارش با ما تماس بگیرید

7.2: نگهداری از ماکت‌های معماری

هر ماکت معماری مثل اثر هر انگشت یکتا است و مشکلات نگهداری خاص خود را دارد. پیش از تدوین طرح نگهداری از ماکت‌های معماری و شروع کارهای مرتبط با آن لازم است به سؤالات زیر پاسخ داده شود:

• ماکت معماری در معرض چه ریسک‌هایی قرار دارد؟
• چه‌کارهایی می‌توان برای نگهداری از آن انجام داد؟
• هرچند وقت یک‌بار باید کارهای مرتبط با نگهداری ماکت را انجام داد؟

در بخش‌های بعدی به ارائه چندین توصیه می‌پردازیم که می‌تواند در نگهداری بهتر ماکت‌های معماری کمک کند.

7.2.1: فراهم آوردن محیط مناسب

نگهداری از ماکت‌های معماری در محیطی سازگار و مناسب حیاتی است. تغییرات دمایی، آلودگی و میزان رطوبت محیط روی عمر ماکت‌های معماری اثرگذار است. این عوامل موجب دفرمه شدن ماکت مثل ترک برداشتن بام و برآمدگی چمن‌ها می‌شود. به‌طورکلی محیط نمایشگاه تحت تأثیر سیستم تهویه، تجهیزات گرمایی، پرتوهای خورشیدی و تعداد بازدیدکنندگان قرار می‌گیرد.

ایجاد محیطی پایدار و مناسب برای قرار دادن ماکت در نمایشگاه در نگهداری طولانی مدت از آن نقشی حیاتی دارد

توصیه‌های زیر به فراهم آوردن محیطی ایدئال برای نگهداری از ماکت‌های معماری کمک می‌کند:

• کارکنان متخصصی را برای نظارت بر شرایط نمایشگاه به کار بگیرید.
• در صورت نیاز تجهیزات کنترل رطوبت هوا را نصب نمایید.

میزان رطوبت 30 تا 80 درصدی ایدئال است.

• دما را طوری کنترل کنید که مناسب باشد.

ماکت‌های معماری از مواد مختلفی ساخته‌شده‌اند؛ هر یک از این مواد دمای متفاوتی را می‌تواند تحمل کند. درنتیجه بهتر است دما به میزان ثابت بین 5 تا 35 درجه باشد.

از قرار دادن ماکت در نزدیکی شومینه، محل های کشیدن سیگار یا در محل هایی که نور شدید آفتاب می تواند به ماکت بخورد خودداری کنید تا اثرات منفی دمای بالا نتواند به آن آسیبی برساند

• به‌کارگیری سیستم کنترل آلودگی

آلوده‌کننده‌هایی مانند ذرات و آلاینده‌های گازی به ماکت‌ها صدمه می‌زنند. لازم است حتی‌الامکان اجازه ندهید ماکت در معرض این آلودگی‌ها قرار بگیرد. کارهای نظافتی متداول مثل تمیز کردن پنجره‌ها، کف، به‌ویژه پایه نگهدارنده ماکت و محل نمایش آن می‌تواند میزان آلاینده‌های هوا را کاهش دهد. ارزیابی کیفیت هوای داخل سالن نمایشگاه نیز ضروری است. تهویه مناسب می‌تواند غلظت آلاینده‌ها را کاهش دهد و شرایط بهتری را برای نگهداری از ماکت‌های معماری فراهم کند. پس باید از اینکه محیط محل نمایش تهویه مناسب دارد اطمینان حاصل پیدا کرد. این کار را می‌توان با یکپارچه‌سازی تجهیزات فیلتر هوایی در محل نمایشگاه انجام داد. استفاده از حسگرهای چند کاربردی برای آلاینده‌های هوا نیز می‌تواند مفید واقع شود.

• جلوگیری از آفت‌زدگی

آفات برای ماکت های معماری بسیار خطرناک هستند

نگه‌داشتن دمای هوا در درجه مناسب و حفظ رطوبت نسبی می‌تواند فعالیت آفات و رشد کپک را کاهش دهد. به‌علاوه نظارت مرتب روی آفات می‌تواند فعالیت حشرات را کاهش دهد.

7.7.2: نصب تجهیزات نورپردازی مناسب و نظارت بر آن‌ها

استفاده از نورپردزای در ماکت های معماری می تواند اثر نمایشی آن ها را افزایش دهد

در معرض نور قرار گرفتن باعث می‌شود رنگ سطح ماکت تغییر کرده و محو شود بنابراین لازم است اثرات مخرب نور مرئی، اشعه ماوراءبنفش و اشعه مادون‌قرمز کاهش یابد.

• منبع اشعه ماوراءبنفش معمولاً لامپ‌های فلوئورسنت و نور طبیعی است.

پوشاندن پنجره‌ها با پرده‌های کشویی، منبع نور طبیعی را متوقف می‌کند. روی حباب لامپ‌های فلوئورسنت، فیلترهای اشعه ماوراءبنفش نصب کنید تا میزان این اشعه‌ها را کاهش دهد.

• برای کاهش اثرات مخرب نور مرئی، لامپ‌های ماکت‌ها باید حداقل هر 8 ساعت یک‌بار خاموش شود.

حتماً لامپ‌های ماکت را هنگام ترک محل خاموش‌کنید.

• برای کاهش اثرات منفی نور لامپ‌های نصب‌شده روی ماکت لازم است میزان نور لامپ‌ها را کنترل کرده و روی آن‌ها نظارت داشت.
• برای خنک نگاه‌داشتن سیستم‌های الکترونیکی ماکت (روشنایی، مدارها و …)، بهتر است از فن‌های الکتریکی استفاده کنید.

لامپ‌های نصب‌شده روی ماکت‌ها می‌توانند به نمایش بهتر ماکت به مخاطبین کمک کنند.

7.2.3: نگهداری از ماکت‌های معماری هوشمند

با توسعه فناوری معاصر، ماکت‌های معماری تعاملی که با رایانه یا کنترل از راه دور مدیریت می‌شوند روزبه‌روز محبوب‌تر می‌شوند. برای بیشتر کردن عمر ماکت‌ها باید از خودِ ماکت و دستگاه‌های کنترل به‌خوبی نگهداری کنید.

از دستگاه های کنترل به خوبی مراقبت کرده و آن ها را در جایی امن قرار دهید

7.2.4: حفاظت ماکت در برابر بازدیدکننده‌ها

با توجه به آسیب‌پذیری ماکت‌های معماری ضروری است موارد ایمنی بیشتری برای حفاظت از آن‌ها رعایت شود.

• روی ماکت‌های معماری تابلوی اعلانات نصب کنید تا به بازدیدکنندگان یادآوری شود فاصله خود را با ماکت حفظ کنند.
• برای حفاظت از ماکت‌های معماری از سخت‌افزارهای حفاظتی مثل پوشش‌های آکریلیک، محافظ‌های شیشه‌ای یا پنل‌های شیشه‌ای محصورکننده استفاده کنید.
• اجازه ندهید کودکان به ماکت دست بزنند تا از شوک‌های الکتریکی یا دیگر صدماتی جلوگیری شود که ممکن است به ماکت وارد شود.

7.2.5: تولید اجزاء یدکی ماکت به تعداد کافی

ماکت‌های معماری باگذشت زمان صدمات سطحی می‌بینند، می‌شکنند و قسمت‌های مختلفشان سست می‌گردد. گاهی اوقات قطعات ماکت مثل آدمک‌ها، درخت‌ها، وسایل نقلیه و اثاثیه حین نمایش ماکت در نمایشگاه گم می‌شوند؛ پس لازم است از قطعات گم‌شده یا جابه‌جاشده نمونه‌های دیگری در انبار داشت تا در مواقع لازم جایگزین شوند.

از 5 درصد از کل قطعات ماکت تکمیل شده باید قطعات یدکی تولید کرده و انبار نمود

7.3: نظافت ماکت‌های معماری

نظافت به‌ویژه وقتی اهمیت دارد که تکمیل پروژه‌های معماری بیشتر طول می‌کشد و ماکت قرار است به مدت طولانی در نمایشگاه به نمایش درآید.

• سطح ماکت را با پارچه خشک پاک‌کنید.

سطح روی ماکت معماری را می‌توان با یک حوله تمیز، اسفنج و قلم‌موهای نرم پاک کرد تا گردوغبار و آلودگی تمیز شود.

• ماکتی که پوشش شیشه‌ای ندارد باید به‌طور منظم تمیز شود.

استفاده از جاروبرقی و دستگاه گردگیری لازم است.

• برخی قسمت‌های ماکت‌های معماری را باید شستشو کرد تا گردوغبار و لکه‌ها از رویشان پاک شود. در این حالت بهتر است از کمی شوینده استفاده شود.

حفاظت صد در صدی از ماکت در برابر گرد و خاک کار دشواری است

7.4: حفاظت از ماکت‌های معماری

ماکت‌های معماری به نگهداری درست نیاز دارند تا بتوان برای نمایشگاه‌های بعدی از آن‌ها استفاده کرد. بعضی مواقع ماکت‌های معماری را به‌عنوان مجموعه‌های نمایشگاهی مهم جمع‌آوری می‌کنند. در ادامه به ارائه چند توصیه برای حفاظت از ماکت‌های معماری می‌پردازیم که باعث ایمنی و پایداری کافی آن‌ها می‌شود.

7.4.1: ایجاد محیط مناسب برای انبار ماکت‌ها

محل انبار ماکت باید از محل نمایشگاه و فضای کاری دور باشد و فقط باید از آن محل برای نگهداری از ماکت‌های معماری استفاده شود.

محل نگهداری از ماکت‌های معماری باید دارای رطوبت و دمای ثابت باشد. میزان رطوبت و دما باید مطابق با مقادیر توصیه شده باشد

7.4.2: به‌کارگیری روش مناسب در انبار کردن

ماکت‌های معماری را که به حفاظت طولانی‌مدت نیاز دارند می‌توان با پوشش آکریلیک یا شیشه‌ای پوشاند که نفوذ هوا به آن‌ها غیرممکن باشد. انبار ماکت‌ها باید درجایی باشد که نور آفتاب رنگ ماکت را تغییر ندهد، از صدمات ناشی از آب، گردوغبار و آسیب حشرات در امان باشد. برای ماکت‌هایی که به حفاظت موقت نیاز دارند یا ماکت‌هایی که نمی‌توان برای آن‌ها پوشش فیزیکی قرارداد از دستمال‌کاغذی، سلفون نایلونی یا پارچه به‌عنوان پوشش استفاده کنید. به‌علاوه یک‌چیز را باید به یادداشت و آن این است که این پوشش‌ها را باید به‌طور منظم تعویض یا شستشو کرد.

7.4.3: انتخاب محل مناسب برای انبار کردن

از قرار دادن ماکت‌ها روی زمین برای حفاظت در برابر خطرهای غیرقابل‌پیش‌بینی مثل صدمات آب خودداری کنید.

از قراردادن ماکت ها نزدیک پنجره، لوله، تجهیزات مکانیکی و الکتریکی خودداری کنید تا در برابر صدمات محفوظ بمانند

7.4.4: از ماکت‌های معماری موجود در انبار به‌طور منظم بازدید کنید

برای بازبینی شرایط نگهداری از ماکت‌های معماری باید به‌طور منظم از آن‌ها بازدید کنید. با این کار می‌توانید علائم خرابی و دیگر صدمات مثل آسیب حشرات را به‌موقع مشاهده کنید.

7.5: تعمیرات ماکت معماری

گاهی قطعات ماکت‌های معماری گم می‌شوند یا از بین می‌روند. جایگزینی قطعات گمشده یا تعمیر آن‌ها به سالم ماندن طولانی‌مدت ماکت کمک می‌کند. اکثراً شرکت‌های ماکت‌سازی متخصصانی را استخدام می‌کنند که تجربه‌ی فراوانی درزمینه‌های مختلف خدمات تعمیرات ماکت دارند. قطعات گم‌شده‌ی ماکت‌ها را می‌توان با استفاده از روش‌های دستی سنتی به همراه روش‌های پیشرفته فناورانه مثل برش لیزر و پرینت سه‌بعدی دوباره تولید کرد.

7.6: حمل‌ونقل ماکت‌های معماری

ماکت‌های معماری در فرآیند حمل‌ونقل یا جابه‌جایی نامناسب در معرض آسیب هستند. روش‌های بسته‌بندی تخصصی، حمل‌ونقل و جابه‌جایی حین حرکت به‌صورت زیر فهرست می‌شوند:

• از یک شرکت حمل‌ونقل حرفه‌ای برای جابه‌جایی ماکت‌های معماری استفاده کنید.

کارکنان حمل‌ونقل باید دارای تجربه زیاد در بلند کردن، ثابت نگه‌داشتن بار حین حمل‌ونقل و جابه‌جایی اصولی باشند. در صورت نیاز باید از وسایل حمل‌ونقلی استفاده شود که توانایی حذف ضربه‌های ناخواسته (کمک‌فنر و …) ، کنترل دما و رطوبت را دارند.

• ماکت‌های معماری را با مواد مناسب و بااحتیاط بسته‌بندی کنید. برای حفاظت از ماکت از فوم پلی استایرن، کاغذ و کارتن استفاده کنید.

اگر لازم است ماکت‌ها را با قطار جابه‌جا کنید باید از مواد مقاوم به شوک و ضربه که توانایی تحمل تغییرات گسترده اقلیمی را دارند استفاده کنید.

• هنگام حمل‌ونقل ماکت‌های معماری حتی‌الامکان از دادن شوک و لرزش به آن‌ها جلوگیری کنید.

استفاده از کیف های ضد لرزش به کاهش شکستن ماکت ها حین حمل و نقل کمک می کند

• با به‌کارگیری روش‌های مناسب حمل‌ونقل و ایجاد حفاظت‌های فیزیکی از ایجاد آسیب به ماکت‌ها خودداری کنید.

مثلاً کسانی که کار جابه‌جایی ماکت‌ها را بر عهده‌دارند لازم است دستکش دست کنند تا سطح ماکت آغشته به روغن دست نشود. هنگام جابه‌جایی ماکت‌های بزرگ یا سنگین از کسی کمک بگیرید یا پایین ماکت را با دست نگاه‌دارید.

• از شیوه‌ی حمل‌ونقل مناسب استفاده کنید.

بسته به شرایط، ماکت‌های معماری را می‌توان به‌صورت هوایی، جاده‌ای، ریلی، دریایی یا ترکیبی از این روش‌ها جابه‌جا کرد. برای برقراری تعادل بین مخارج و میزان حفاظت از ماکت‌ها از مناسب‌ترین روش جابه‌جایی استفاده کنید. به‌عنوان‌مثال اگر مسافت کوتاه باشد ماکت‌های معماری کوچک را می‌توان در خودروهای معمولی جابه‌جا کرد.

7.7: جمع‌بندی

برای نگهداری از ماکت‌های معماری در بهترین شرایط لازم است برنامه زمانی مناسبی تدوین کرد. بسته به کاربرد و شرایط ماکت‌های معماری مختلف، شیوه‌ی نگهداری از ماکت متفاوت است. هدف اصلی نگهداری از ماکت‌های معماری این است که شرایط انبار کردن یا نمایش ماکت‌ها آن‌قدر مناسب باشد که منجر به خرابی آن‌ها نشود. به‌علاوه بسته‌بندی، جابه‌جایی، حمل‌ونقل، آگاهی کلی در مورد نگهداری از ماکت‌های معماری به طور فیزیکی در نگهداری از آن اهمیت به سزایی دارد.

نمونه کار ماکت سازی